پرش به محتوا

کتابخانه ملی اسرائیل

مختصات: ۳۱°۴۶′۳۳٫۰۱″ شمالی ۳۵°۱۱′۴۸٫۵۸″ شرقی / ۳۱٫۷۷۵۸۳۶۱°شمالی ۳۵٫۱۹۶۸۲۷۸°شرقی / 31.7758361; 35.1968278
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایی بیرونی از ساختمان اصلی «کتابخانه ملی» اسرائیل.

کتابخانه ملی اسرائیل (NLI; عبری: הספרייה הלאומית، رومی: HaSifria HaLeumit; عربی: المكتبة الوطنية في إسرائيل)، که قبلاً با نام کتابخانه ملی و دانشگاه عبری (JNUL; عبری: בית הספרים הלאומי והאוניברסיטאי، رومی: Beit Ha-Sfarim Ha-Le'umi ve-Ha-Universita'i) شناخته می‌شد، کتابخانه‌ای است که به جمع‌آوری گنجینه‌های فرهنگی اسرائیل و میراث یهود اختصاص دارد. این کتابخانه بیش از ۵ میلیون کتاب دارد و در مجموعه دولتی (کیریات هاممشلاه) نزدیک کنست(پارلمان اسرائیل) واقع شده‌است.

کتابخانه ملی اسرائیل بزرگترین مجموعه آثار عبری و یهودی[۱] را در جهان دارد و همچنین محل نگهداری بسیاری از نسخه های خطی، کتاب ها و آثار نادر و منحصربفرد است.

اهداف و مقاصد کتابخانه ملی[ویرایش]

ماموریت این کتابخانه تامین نسخه هایی از تمام آثار منتشر شده در اسرائیل، به هر زبانی؛ تمام انتشارات در مورد اسرائیل، سرزمین اسرائیل، یهودیت و قوم یهود، منتشر شده به هر زبانی، در هر کشوری در جهان؛ و تمام آثار منتشر شده به زبان عبری یا هر یک از زبان های مورد استفاده در پراکندگی یهودیان (مانند یدیش و لادینو) است.

بر اساس قانون، دو نسخه از تمام آثار چاپی منتشر شده در اسرائیل باید در کتابخانه ملی سپرده شود. در سال ۲۰۰۱، این قانون برای شامل شدن ضبط صوتی و تصویری و سایر رسانه های غیرچاپی اصلاح شد. [[۲] بسیاری از نسخه خطی ها، از جمله برخی از جلدهای منحصربفرد این کتابخانه مانند ماهزور قرن سیزدهمی ورمز، اسکن شده و در وبسایت کتابخانه در دسترس است. کتابخانه ملی اسرائیل در نظر دارد تا سال ۲۰۲۳، بیش از ۲۵۰۰ نسخه خطی و کتاب نادر را دیجیتالی کند که به صورت رایگان آنلاین در دسترس خواهد بود. این آثار به زبان های عربی، فارسی، ترکی و اردو نوشته شده و مربوط به قرن نهم تا بیستم میلادی است.[۳]

تاریخچه[ویرایش]

کتابخانه بنی بریت (۱۸۹۲-۱۹۲۵)[ویرایش]

عقیده ایجاد یک کتابخانه ملی یهودی در اورشلیم، ایده یوسف چازانوویتز (۱۸۴۴-۱۹۱۹) بود. ایده او ایجاد "خانه ای برای تمام آثار در تمام زبان ها و ادبیات هایی بود که نویسندگان یهودی دارند، حتی اگر آنها در فرهنگ های خارجی خلق کرده باشند." چازانوویتز حدود ۱۵۰۰۰ جلد کتاب جمع آوری کرد که بعدها هسته اصلی کتابخانه را تشکیل داد.[۴]

کتابخانه بنای برith، که در سال ۱۸۹۲ در اورشلیم تاسیس شد، اولین کتابخانه عمومی در منطقه فلسطین بود که به جامعه یهودی خدمت می کرد. این کتابخانه در خیابان بنای بنی بریت، بین محله معا شعاریم و مجتمع روسیه قرار داشت.[۵]ده سال بعد، کتابخانه بیت مدرش ابراوانل، همانطور که در آن زمان نامیده می شد، به خیابان اتیوپی منتقل شد.[۶]

کتابخانه دانشگاه عبری[ویرایش]

در سال ۱۹۲۰، زمانی که برنامه های دانشگاه عبری ترسیم شد، مجموعه بنای بریت پایه ای برای یک کتابخانه دانشگاهی شد. کتاب ها به کوه اسکوپوس منتقل شدند، زمانی که دانشگاه پنج سال بعد افتتاح شد.[۵]

در سال ۱۹۴۸، زمانی که دسترسی به پردیس دانشگاه در کوه اسکوپوس مسدود شد، بیشتر کتاب ها به محل موقت دانشگاه در ساختمان تراسانکتا در رحاویا منتقل شدند. در آن زمان، مجموعه دانشگاه بیش از یک میلیون جلد کتاب داشت. به دلیل کمبود فضا، برخی از کتاب ها در انبارهای اطراف شهر قرار داده شدند. در سال ۱۹۶۰، آنها به

در اواخر دهه ۱۹۷۰، زمانی که مجتمع جدید دانشگاه در کوه اسکوپوس افتتاح شد و دانشکده های حقوق، علوم انسانی و علوم اجتماعی به آنجا بازگشتند، کتابخانه های دانشکده ای در آن پردیس باز شدند و تعداد بازدیدکنندگان از کتابخانه گیوات رام کاهش یافت. در دهه ۱۹۹۰، این ساختمان با مشکلات نگهداری مانند نشت آب باران و آلودگی حشرات مواجه شد.[۷]

وضعیت قانونی کتابخانه ملی (۲۰۰۷)[ویرایش]

در سال ۲۰۰۷ پس از تصویب قانون کتابخانه ملی، این کتابخانه به طور رسمی به عنوان کتابخانه ملی دولت اسرائیل شناخته شد.[۷] این قانون که در ۲۳ ژوئیه ۲۰۰۸ لازم الاجرا شد، نام کتابخانه را به "کتابخانه ملی اسرائیل" تغییر داد و آن را موقتاً به یک شرکت زیرمجموعه دانشگاه تبدیل کرد، تا بعداً به یک شرکت مستقل منفعت عمومی غیرانتفاعی تبدیل شود که متعلق به دولت اسرائیل (۵۰ درصد)، دانشگاه عبری (۲۵ درصد) و سایر سازمان ها باشد.

ساختمان جدید[ویرایش]

در سال ۲۰۱۴، پروژه ساختمان جدید کتابخانه در اورشلیم رونمایی شد. [۸]این ساختمان ۳۴,۰۰۰ متر مربعی، توسط شرکت معماری مستقر در بازل هرتسوگ و د مورن طراحی شده بود.[۹] مراسم گذاشتن سنگ بنای آن در سال ۲۰۱۶ برگزار شد. تاریخ اتمام پروژه چندین بار به تعویق افتاد و ساختمان قدیمی کتابخانه در گیوات رام تا سپتامبر ۲۰۲۳ مورد استفاده قرار گرفت. مراسم افتتاحیه بزرگ که برای هفته ۲۲ اکتبر برنامه ریزی شده بود، به دلیل جنگ ۲۰۲۳ اسرائیل-حماس لغو شد و ساختمان جدید درهای خود را روز ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳ به روی عموم گشود، با ظرفیت و خدمات محدود به دلیل محدودیت های ناشی از جنگ.[۱۰]

گنجینه[ویرایش]

نقشهٔ مپا موندی، اثر هنریش بونتینگ که جهان را به شکل برگ شبدر تصویر کرده و مرکز آن را شهر اورشلیم قرار داده‌است.
این اثر اکنون در مالکیت کتابخانه ملی اسرائیل قرار دارد.[۱۱]

از جمله مجموعه های ویژه این کتابخانه، آرشیوهای شخصی صدها چهره برجسته یهودی، آرشیو صوتی ملی، مجموعه نقشه های کارتوگرافیک ارن لائور، مجموعه سیدنی ادلستین (برای تاریخ علم) و بسیاری مجموعه های دیگر در زمینه عبری و یهودیت است. این کتابخانه همچنین دارای برخی از نسخه های خطی آیزاک نیوتن در مورد موضوعات الهیاتی است.[۱۲]این مجموعه که توسط خانواده جمع آوری کننده ابراهیم یاهودا اهدا شده است، شامل آثار زیادی از نیوتن درباره عرفان، تحلیل کتب مقدس، پیش بینی هایی درباره پایان روزگار و ظهور معبد باستانی در اورشلیم است. همچنین شامل نقشه هایی است که نیوتن از رویدادهای اسطوره ای طراحی کرده تا در محاسبات پایان روزگارش به او کمک کند.[۱۳]این کتابخانه آرشیوهای شخصی مارتین بوبر و گرشوم شولم را نیز در اختیار دارد.[۱۴] علاوه بر این، کتابخانه محل مجموعه گرشوم شولم برای پژوهش در کابالا و حسیدیسم است که شامل کتابخانه شخصی شولم و آثاری است که پس از مرگ او در ۱۹۸۲ به آن اضافه شده است.

پس از اورشلبم غربی غربی توسط نیروهای هاگاناه در ماه مه ۱۹۴۸، کتابخانه های تعدادی از فلسطینیانی که از کشور گریختند و همچنین سایر فلسطینیان ثروتمند به کتابخانه ملی منتقل شد.[۱۵]این مجموعه ها شامل آثار هنری کاتان، خلیل بیداس، خلیل الساکاکینی و عارف حکمت نشاشیبی بود.[۱۶] حدود ۳۰,۰۰۰ جلد کتاب از خانه هایاورشلیم غربی خارج شد، در حالی که ۴۰,۰۰۰ جلد دیگر از شهرهای دیگر فلسطین نیز گرفته شد. مشخص نیست که آیا این کتاب ها برای نگهداری و محافظت بودند یا از خانه های متروکه صاحبانشان منتقل شده بودند.حدود ۶,۰۰۰ جلد از این کتاب ها امروز در کتابخانه با برچسب AP - "اموال متروکه" نگهداری می شوند.[۱۷] این کتاب ها فهرست نویسی شده اند، در کاتالوگ عمومی کتابخانه قابل مشاهده هستند و به طور منظم مورد استفاده عموم قرار می گیرند.

کتابخانه ملی اسرائیل در اوت ۲۰۱۹ مجموعه آرشیو ماکس برود را تکمیل کرد.[۱۸]در واقع دیوان عالی اسرائیل در یک تصمیم بسیار جنجالی دستور داد که اسناد از جمله اسناد فرانتس کافکا در اینجا سپرده شود، هرچند ماکس برود صراحتاً تصمیم نهایی را به دختران منشی و وارث خود استر هوفه واگذار کرده بود که آنها باید آنها را به "کتابخانه دانشگاه عبری اورشلیم یا کتابخانه شهری تل آویو یا آرشیو عمومی دیگری در داخل یا خارج از کشور" تحویل دهند.

کتابخانه ملی اسرائیل مالک دو گنجینه مهم از نسخ خطی عبری به نام‌های «جنیزه قاهره» و «جنیزه افغان» است. این اسناد مربوط به تاریخ و پیشینه یهودیان می‌باشند که در اصطلاح به آن «جنیزه» می‌گویند.[۱۹]

در تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۱۲ میلادی و هم‌زمان با هفتادمین سالگرد خودکشی اشتفان تسوایگ، نویسنده نامی اتریش، کتابخانه ملی اسرائیل برای نخستین‌بار «نامه خداحافظی» او را در اینترنت منتشر کرد.[۲۰][۲۱]

در۱۹ دسامبر۲۰۲۲، استوارت روزنبلات ایرلندی، رئیس انجمن ژنالوژی ایرلند، مجموعه ۲۲ جلدی خود با عنوان *تاریخ ژنالوژیکی جوامع یهودی ایرلند* را در حضور سفیر ایرلند در اسرائیل به کتابخانه ملی اسرائیل اهدا کرد.[۲۲][۲۳]

منابع[ویرایش]

د اوست.[۲۴]

پانویس[ویرایش]

  1. "Judaica Collection". web.nli.org.il. Retrieved 4 March 2021.
  2. "History and aims". About the Library. Jewish National & University Library History. Archived from the original on 21 April 2007.
  3. Grey, Tobias (17 July 2020). "Islamic Civilization Reflected in Writing; A new project by the National Library of Israel will digitize more than 2,500 rare manuscripts and books in Arabic, Persian and other languages". The Wall Street Journal. Retrieved 26 October 2022.
  4. Gelber, Mark H. (24 July 2014). Melancholy Pride: Nation, Race, and Gender in the German Literature of Cultural Zionism. Walter de Gruyter GmbH & Co KG. ISBN 9783110956085 – via Google Books.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Aryeh Dayan. "New chapter in a sad saga". Haaretz. Retrieved 29 May 2017.
  6. Hebrew University Hails 'Landmark Legislation' for the Establishment of the National Library". Canadian Friends of the Hebrew University. 27 November 2007. Archived from the original on 17 September 2017. Retrieved 1 October 2008.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Aryeh Dayan. "New chapter in a sad saga". Haaretz. Retrieved 29 May 2017.
  8. Rosenfield, Karissa (29 April 2013). "Herzog & de Meuron to Design the National Library of Israel". ArchDaily.
  9. Gintoff, Vladimir (14 April 2016). "Herzog & de Meuron Share New Images of the National Library of Israel". ArchDaily.
  10. "הספרייה הלאומית החדשה פתוחה לקהל הרחב". National Library of Israel.
  11. Die ganze Welt in einem Kleberblat
  12. Newton Collection Archived 24 July 2007 at the Wayback Machine (in English)
  13. "Israel National Library Uploads Trove of Newton's Theological Tracts". Haaretz.
  14. "National Library, Germany Partner to Put Papers Online". Haaretz.
  15. The Looting of the Palestinian Books Archived 13 May 2014 at the Wayback Machine Mitaam: a Review for radical thought 8 (December 2006), pp. 12–22, by Gish Amit
  16. Israel State Archive, Jerusalem, 1429/3
  17. Mermelstein, Hannah (Autumn 2011). "Overdue Books: Returning Palestine's "Abandoned Property" of 1948"
  18. "Israel Gets Missing Kafka Papers, Ending Long Legal Battle". Courthouse News Service. Agence France-Presse. 7 August 2019.
  19. جنیزه افغان: «اسناد پیشینه هزارساله یهودیان در افغانستان امروز»، بی‌بی‌سی فارسی
  20. Stefan Zweig – 70 years بایگانی‌شده در ۲۹ فوریه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine، The National Library of Israel
  21. نشر وصیت‌نامه اشتفان تسوایگ، هفتاد سال پس از خودکشی، بی‌بی‌سی فارسی
  22. "'Living encyclopedia' Stuart Rosenblatt donates Irish-Jewish family records to National Library of Israel", by Avi Kumar, Jewish News Syndicate, 2 December 2022.
  23. Grapevine 11 December 2022: Beyond Blarney", by Greer Fay Cashman, in The Jerusalem Post, 11 December 2022.
  24. نامه‌های کافکا به کتابخانه ملی اسرائیل رسید، بی‌بی‌سی فارسی